Ile trwają święta Bożego Narodzenia w Kościele prawosławnym i komu są poświęcone poszczególne dni świąt?
Okres świąteczny trwa do 19 stycznia, ale takie szczególne są trzy dni. W pierwszy dzień świąt czcimy narodzenie Chrystusa, drugi dzień świąt jest poświęcony Maryi Pannie, a trzeci dzień świąt poświęcony jest św. Szczepanowi, bo jak wiemy z Dziejów Apostolskich był pierwszym męczennikiem za Chrystusa. W niedzielę po święcie Bożego Narodzenia wspominamy króla Dawida, św. Józefa Oblubieńca i Jakuba brata Pańskiego. Później jest święto Chrztu Pańskiego, które przypada na 19 stycznia. To święto w pierwszych wiekach chrześcijaństwa było obchodzone razem ze świętem narodzenia Chrystusa. Z tego powodu, do dziś liturgicznie przypomina święto narodzenia. Jest też nazywane świętem Objawienia, po w czasie chrztu Pańskiego w wodach Jordanu objawiła się cała Święta Trójca.
Czy prawosławni łamią się prosforą jak katolicy opłatkiem?
Łamania się prosforą w tradycji prawosławnej nie ma. Prosfora jest przede wszystkim chlebem liturgicznym, jest materią do sprawowania eucharystii. Później podczas liturgii prosfora staje się ciałem Jezusa. Dlatego też, podobnie jak w kościele rzymsko-katolickim opłatek wykorzystywany jest do konsekracji w czasie eucharystii. Podobnie jak opłatek, u nas prosfora jest symbolem jedności podczas wigilijnej wieczerzy. Jednak, prawosławni się nią nie łamią, ale jest ona rozdawana uczestnikom Wigilii. Składane są też życzenia, ale sądzę, że są one podobne jak w domach katolickich. Tradycje wigilijne i postne potrawy są również podobne, bo są charakterystyczne dla całego regionu.
Prawosławni poszczą też podobną liczbę dni...
Święto Bożego Narodzenia poprzedza post Filipowy. Nie nazywamy go adwentem, ale trwa on 40 dni. Post ma swoją symbolikę, Chrystus pościł przez 40 dni na pustyni, zanim rozpoczął publiczne nauczanie. Z kolei Mojżesz przygotowywał się przez 40 dni do spotkania z Bogiem na górze Synaj, gdzie otrzymał tablice z dziesięciorgiem przykazań. Dzień Wigilii to dzień ścisłego postu. Jest pobożna tradycja, że pierwszy posiłek spożywany jest dopiero wieczorem, w czasie uroczystej postnej kolacji.
Jaka liturgia jest odprawiana zamiast pasterki?
W Kościele prawosławnym nie ma pasterki, jest za to nabożeństwo świąteczne, w większości parafii jest sprawowane nocą. Składa się z kilku nabożeństw dobowego cyklu. Rozpoczyna się ono od Wielkiego Powieczerza, następnie sprawowana jest jutrznia i kolejno liturgia św. Jana Złotoustego. W kościołach prawosławnych nie znajdziemy też szopki. Głównym centrum cerkwi stanowi w czasie świąt ikona Bożego Narodzenia, która jest umieszczona na środku świątyni.
Co oznacza określenie "światki"?
To są święte wieczory, po świętach Bożego Narodzenia, ten okres trwa aż do Chrztu Pańskiego obchodzonego 19 stycznia. W tym czasie śpiewane są kolędy, Kościół prawosławny ma bardzo bogate tradycje kolędnicze. W tych dniach młodzież kolęduje odwiedzając domy wiernych. Piękno kolęd polega na tym, że w prosty sposób pokazują prawdę o wcieleniu Jezusa Chrystusa.
Czy jest zwyczaj w prawosławnych domach zostawiania pustego miejsca przy stole?
Tak, taka tradycja funkcjonuje. Bóg przychodząc na świat przynosi nam miłość, a to pozostawienie wolnego miejsca jest swego rodzaju wyrażaniem naszej miłości do bliźniego.
Czytaj też:
Napisz komentarz
Komentarze