Organizacyjne fikołki wokół uroczystości w Małym Katyniu

Nad tą uroczystością honorowy patronat obejmował przez lata prezydent RP. W 2020 roku w wydarzeniu uczestniczyła doradczyni prezydenta Andrzeja Dudy, Zofia Romaszewska. W 2013 roku to miejsce odwiedził osobiście ówczesny prezydent Polski – Bronisław Komorowski. Dla gminy Kąkolewnica druga niedziela czerwca jest wyjątkowym świętem, właśnie z uwagi na upamiętnienie ofiar zbrodni NKWD i tzw. Informacji Wojskowej LWP dokonanej nie tylko na żołnierzach polskich formacji niepodległościowych, ale także na ludności cywilnej, w latach 1944-1945.

Radni chcieli decydować

Od 2019 roku organizację przedsięwzięcia organizował Społeczny Komitet Obchodów Uroczystości Patriotycznej na Uroczysku Baran, powoływany aktem erekcyjnym na początku każdego roku, do przeprowadzenia uroczystości na Uroczysku Baran, w danym roku. W 2023 roku radni przyjęli uchwałę, która zmieniła zasady dotyczące odpowiadających za organizację tego przedsięwzięcia. Wówczas w marcu podczas sesji nadzwyczajnej rady gminy pojawił się projekt uchwały dotyczący organizacji uroczystości patriotycznych w lesie Baran. Zgodnie z jego zapisami uroczystości te, od 2023 roku ma organizować rada gminy, wojewoda, starosta i wójt gminy Kąkolewnica we współpracy z Radzyńskim Stowarzyszeniem Inicjatyw Lokalnych. - Podejmując tę uchwałę niczego pani nie ujmujemy, bo chyba zacne grono pani towarzyszy - wojewoda, starosta. Tą uroczystość naprawdę można zrobić świetnie, niczego nikomu nie ujmując. Zróbmy to dobrze, tak jak rada chce - mówił radny Piotr Czerwiński podczas procedowania w marcu 2023 roku uchwały dotyczącej organizacji uroczystości na Uroczysku Baran.

Większość ówczesnej rady gminy zagłosowała za zaproponowanymi zmianami.  Nikłe, wśród głosów niezadowolenia z dotychczas przyjętej logiki organizowania przedsięwzięcia, przebijała obawa radnych o to, że zmiany w organizacji obchodów na Baranie nie bez przyczyny są wprowadzane w roku wyborczym. Ale wtedy radni wnioskodawcy zapewniali, ze nie o politykę chodzi. - Polityki na Baranie nie będzie więcej niż było, chcemy to tylko zrobić trochę po swojemu i zobaczymy jak to będzie – stwierdził przewodniczący w poprzedniej kadencji rady Mariusz Majczyna.

Kolizja z prawem

Dokładnie dwa lata po tamtych decyzjach nastąpił kolejny zwrot w kwestii organizacji uroczystości na Uroczysku. Radni na początku marca procedowali uchwałę uchylająca przepisy przyjęte przez radnych uchwałą o organizacji uroczystości patriotyczno-religijnych na Uroczysku Baran. 

W uzasadnieniu do uchwały stwierdzono, że po  przyjęciu uchwały w marcu 2023 roku, która opisywała kto organizuje uroczystość,  wojewoda lubelski decyzją z 7 kwietnia 2023 roku wyraził zgodę dla Radzyńskiego Stowarzyszenia Inicjatyw Lokalnych na organizację patriotycznych uroczystości cyklicznych ku czci żołnierzy podziemia niepodległościowego pomordowanych w lesie Baran. Na te wydarzenie zarezerwowano następujące daty: 3 maja, 11 czerwca 22 lipca, 15 sierpnia 2023 roku, 3 maja, 9 czerwca, 20 lipca, 15 sierpnia 2024 roku i 3 maja, 8 czerwca, 19 lipca i 15 sierpni 2025 roku. 

- Organowi gminy nie przysługują żadne kompetencje w odniesieniu do decyzji wojewody. Powstała natomiast kolizja prawna co do organizacji uroczystości w lesie Baran, Z jednej strony rada gminy uchwaliła kto ma być organizatorem uroczystości, a z drugiej strony wojewoda lubelski wydał decyzję, że w kolejnych 3 latach uroczystości cykliczne będzie organizować RaSIL. Ponadto na przewodniczącego i radnych gminnych od 2023 roku nałożono odpowiedzialność za organizację tej uroczystości z ramienia gminy, co nie znajduje podstawy prawnej w ustawie o samorządzie gminnym, Dlatego zdecydowano o uchyleniu uchwały z 2023 roku – referował Jarosław Miłosz, sekretarz gminy.

Radni opozycji mieli jednak wątpliwości. - Może jest kolizja prawna, ale wiem że gmina ma program współpracy z organizacjami pozarządowymi, taką organizacją jest RaSIL i taka współpraca szczególnie przy takim wydarzeniu powinna być – stwierdził radny Marek Matejek. Wtórował mu rady Leszek Kokoszkiewicz. - Nie róbmy polityki na gronach pomordowanych. Przyczyńmy się do tego, by je godnie upamiętniać i mówić tu jednym głosem – apelował radny.

Zanim rada w głosowaniu podjęła decyzję o uchyleniu zapisów, w których mowa była o współorganizacji uroczystości na Uroczysku przez radnych, wójta, wojewodę, starostę radzyńskiego i RaSIl, wiceprzewodniczący rady Sławomir Prokopiak odpowiedział radnemu Kokoszkiewiczowi: - Taka polityka już się kilka lat temu w tym temacie zadziała. 

Dziewięciu radnych zdecydowało o uchyleniu zasad organizacji uroczystości w Lesie Baran przyjętych w 2023 roku. Przeciw byli: Krzysztof Grzeszyk, Leszek Kokoszkiewicz i Tomasz Mazurek.

Czytaj też:

• Biała Podlaska. Róż jako energia i duchowa podróż
• Miasto walczy o pieniądze na elektryczny transport
• Muzyczna droga pełna pasji i wyzwań
• Wielki pożar w Maniach! Z ogniem walczy 25 zastępów straży [ZDJĘCIA]