Matecznik kultury południowego Podlasia. Zgłoś się do współpracy

O założeniach projektu "Matecznik – sieć animatorów kultury Południowego Podlasia" opowiada nam jego twórczyni, Angelika Magier.

• Nie takie słodkie pszczelarstwo. Zagrożenia dla nadbużańskich pasiek

By budować lokalną tożsamość

– Założeniem "Matecznika..." jest wsparcie i sieciowanie animatorów kultury tradycyjnej południowego Podlasia, czyli, w dużym skrócie, udzielanie rzetelnych informacji o historii i tradycji naszego regionu wszystkim, którzy tego potrzebują. Dodatkowo, zakłada pomoc w nawiązywaniu ciekawych, wspierających kontaktów, ułatwiających organizację zajęć i wydarzeń, związanych z tutejszym folklorem. Po co? Żeby budować w młodszych pokoleniach świadomość tożsamości lokalnej – podkreśla Angelika Magier. Mówi też o pomyśle na nazwę projektu.

Projekt realizowany jest w ramach stypendium ministra kultury i dziedzictwa narodowego. Jego najważniejszym elementem jest opracowanie materiałów dydaktycznych i konspektów zajęć oraz przeprowadzenie szkoleń dla nauczycieli, edukatorów i animatorów. Projekt potrwa 12 miesięcy, rozpoczął się w styczniu, a zakończy w grudniu. – Pierwsze pół roku to praca, która jest pozornie niewidoczna. Polega na kwerendach, przeszukiwaniu materiałów źródłowych i opracowaniu materiałów: scenariuszy zajęć, grafik, zdjęć archiwalnych oraz krótkiego filmu dokumentalnego. Materiały będą dostosowane do potrzeb najmłodszych dzieci oraz dzieci i młodzieży w wieku szkolnym. Oceni je dr Weronika Grozdew-Kołacińska z Instytutu Sztuki PAN i Uniwersytetu Warszawskiego. Będzie to moment weryfikacji, ewentualnych zmian i korekt, dla zachowania wysokiej jakości merytorycznej – przekazuje regionalistka i twórczyni projektu.

Natomiast od września do grudnia Angelika Magier poprowadzi szkolenia w Miejskim Ośrodku Kultury w Międzyrzecu Podlaskim, dotyczące tego, w jaki sposób opowiadać i uczyć o lokalnej kulturze tradycyjnej. Zajęcia będą bezpłatne i dostępne dla wszystkich zainteresowanych osób, które podejmują działalność, dotyczącą historii i folkloru, nie tylko dla nauczycieli.

W ramach projektu "Matecznik – sieć animatorów kultury Południowego Podlasia" powstał specjalny profil na Facebooku o tej samej nazwie. Tam każdy zainteresowany, a zwłaszcza nauczyciele, mogą znaleźć merytoryczne wsparcie i materiały dydaktyczne, konsultowane z Instytutem Sztuki PAN, a także informacje o szkoleniach i wydarzeniach, nawiązujących do folkloru Polski i Podlasia. Skontaktować się z Angeliką Magier można wysyłając wiadomość prywatną na profilu "Matecznik...".

Wsparcie dla nauczycieli

Choć konsultacje miały ruszyć dopiero we wrześniu, to już teraz po pomoc do Angeliki Magier zgłaszają się przedstawiciele placówek oświatowych. O wsparcie poprosiła np. Sylwia Kaliszuk z Samorządowego Przedszkola w Drelowie, by razem ułożyć scenariusz zajęć, dotyczących lokalnej tradycji i dawnych zabaw dziecięcych. – Wypracowałyśmy przystępny rys historyczny, charakterystykę mikroregionu Bagnosze i miejscowości Drelów, legendy o miejscowościach Drelów i Szóstka wraz z metodami aktywizującymi uczestników zajęć, dwie zabawy ze śpiewem: "Przepióreczka" i "Czyżyk" oraz wstępną prezentację lokalnego stroju tradycyjnego w oparciu o zdjęcia i materiały źródłowe. Zajęcia były przeznaczone dla grupy przedszkolnej 5-6 latków – wymienia Angelika Magier.

Dodaje, że jej zdaniem takie projekty mają znaczenie dla zachowania lokalnej tradycji. 

– Historia, o której się nie mówi, której się nie pielęgnuje i nie przekazuje dalej, ulega zatarciu i z biegiem lat ginie. Po drugie, ważne jest zachowanie poprawności merytorycznej, zgodności ze źródłami. Przez realizację "Matecznika" chcę przynajmniej częściowo zapobiec "wymyślaniu" lokalnej kultury ludowej i jej swobodnej interpretacji, która bywa pełna błędów i uogólnień – podkreśla regionalistka. – Nazwa "matecznik" nawiązuje do miejsca, osób, które są pewnym punktem odniesienia. Przestrzeni, do której się wraca. Chciałabym, żeby "Matecznik" trwał także po zakończeniu stypendium, a osoby zainteresowane folklorem znajdowały tu wsparcie merytoryczne, organizacyjne oraz miały możliwość nawiązywania kontaktów – wyjaśnia.
 

• Cztery prace "Piksela" docenione w ogólnopolskim konkursie!
• Nastolatka z Polski uratowała życie nastolatkowi z Australii
• Jak to jest być strażakiem? Ci uczniowie już wiedzą [ZDJĘCIA]
• 1 mln na rewitalizację pałacu Łubieńskich. Umowa podpisana
• Pratulin: Diecezjalny Zjazd Szkolnych Kół Caritas już wkrótce

Zaznacza, że południowe Podlasie jest praktycznie nieobecne w książkach edukacyjnych dla dzieci, traktowane dość pobieżnie albo całkowicie pomijane. – Dobrym przykładem jest strój tradycyjny Bagnoszy i Bojarów Międzyrzeckich – większość osób nie wie, jak powinien wyglądać, w najlepszym przypadku jest mylony ze strojem nadbużańskim. Budowanie świadomości w tym zakresie to stopniowy proces, a wręcz potrzeba rekonstrukcji – podejmuję ten temat od 2020 roku. Dostaję sygnały od nauczycieli, że na swoich zajęciach chcieliby opowiadać swoim uczniom o lokalnej tradycji, ale nie wiedzą, od czego zacząć. Brakuje im wsparcia, materiałów, punktu wyjścia. Pojawiają się pytania, czy należymy do regionu lubelskiego czy do Podlasia, a dalej – co właściwie oznacza południowe Podlasie. Chciałabym pomóc osobom edukującym w swobodnym poruszaniu się po tej przestrzeni i uposażyć ich w podstawową wiedzę, by mogli przekazać ją uczniom. Żeby budować u najmłodszych wiedzę o tożsamości lokalnej – podsumowuje Angelika Magier.

Na koniec zaprasza do współpracy i zadawania pytań przez zainteresowane osoby.